ΧΙΟΥΣΤΟΝ, Ο «ΑΕΤΟΣ» ΠΡΟΣΣΕΛΗΝΩΘΗΚΕ

Πριν από 43 χρόνια ο Νιλ Άρμστρονγκ έκοβε για λογαριασμό των Η.Π.Α. το νήμα στον αγώνα με την Ε.Σ.Σ.Δ. για την κατάκτηση της Σελήνης

Επιμέλεια: Γιώργος Αγγελόπουλος

Σαράντα τρία χρόνια κλείνουν σήμερα από την ιστορική ημέρα κατά την οποία ένας άνθρωπος έκανε ένα μικρό βήμα, που ήταν όμως ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα. Ήταν ο Νιλ Άρμστρονγκ, ο αρχηγός της αποστολής ΑΠΟΛΛΩΝ 11 και ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη, κερδίζοντας από τους Σοβιετικούς για λογαριασμό των Η.Π.Α. τη μεγάλη κούρσα του Διαστήματος.

Η θρυλική αποστολή ΑΠΟΛΛΩΝ 11 με τους Νιλ Άρμστρονγκ, Έντουϊν «Μπαζ» Όλντριν και Μάικλ Κόλινς άρχισε στις 16 Ιουλίου 1969. Η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε με έναν πύραυλο Κρόνος 5 και αφού το κεντρικό διαστημικό σκάφος Κολούμπια τέθηκε σε σεληνιακή τροχιά, η σεληνάκατος Αετός με τους Άρμστρονγκ και Όλντριν αποχωρίστηκε και άρχισε τις διαδικασίες προσσελήνωσης. Στις 20 Ιουλίου η σεληνάκατος προσσεληνώθηκε σε μια σεληνιακή πεδιάδα γνωστή ως Θάλασσα της Ηρεμίας και στο κέντρο ελέγχου του Χιούστον ακούστηκε η ανακοίνωση του Άρμστρονγκ: «Eagle has landed», «ο Αετός προσσεληνώθηκε». Μερικές ώρες αργότερα, στις 21 Ιουλίου, η καταπακτή της σεληνακάτου άνοιξε και ο Άρμστρονγκ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη με άλλη μια φράση που έμεινε στην Ιστορία: «Ένα μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα γιγάντιο άλμα της ανθρωπότητας».

Η ΚΟΥΡΣΑ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ

Με την προσσελήνωση, οι Η.Π.Α. ουσιαστικά κέρδισαν την κούρσα του Διαστήματος που είχε αρχίσει με την εκτόξευση του Σπούτνικ το 1957. Οι Σοβιετικοί έκαναν τέσσερις αποτυχημένες προσπάθειες να πατήσουν τη Σελήνη από το 1969 έως το 1972. Το ενδιαφέρον της αμερικανικής κοινής γνώμης για την κούρσα του Διαστήματος ήταν τεράστιο καθώς ενθαρρυνόταν και από το νέο μέσο επικοινωνίας, την τηλεόραση. Οι αστροναύτες έγιναν οι νέοι Αμερικανοί ήρωες.

Όταν ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος τελείωσε, στα μέσα του 20^ού αιώνα, άρχισε η νέα σύγκρουση που έμεινε στην ιστορία ως ο Ψυχρός Πόλεμος. Η σύγκρουση αυτή έφερνε αντιμέτωπες τις δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις, τις Η.Π.Α. και τη Σοβιετική Ένωση. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, το Διάστημα έγινε άλλη μια αρένα του ανταγωνισμού αυτού, καθώς κάθε πλευρά ήθελε να αποδείξει την υπεροχή της τεχνολογίας της, της δύναμης πυρός της και –κατ’ επέκταση- του πολιτικοοικονομικού συστήματός της.

ΣΟΒΙΕΤΙΚΟ ΠΡΟΒΑΔΙΣΜΑ

Στις 4 Οκτωβρίου 1957, ένας σοβιετικός διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος R-7 έθεσε σε τροχιά τον Σπούτνικ («ταξιδιώτης» στα ρωσικά), τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο στον κόσμο και το πρώτο κατασκευασμένο από τον άνθρωπο αντικείμενο που έμπαινε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η εκτόξευση του Σπούτνικ ήταν μια δυσάρεστη έκπληξη για τους Αμερικανούς. Στις Η.Π.Α., το Διάστημα θεωρούνταν το επόμενο σύνορο και για τους Αμερικανούς είχε κρίσιμη σημασία να μη μείνουν πίσω από τους Σοβιετικούς. Στις 3 Νοεμβρίου η Ε.Σ.Σ.Δ. έκανε άλλο ένα ρεκόρ όταν εκτόξευσε τον Σπούτνικ ΙΙ με το πρώτο ζωντανό πλάσμα στο Διάστημα, τη σκυλίτσα Λάικα. Στις 31 Ιανουαρίου της επόμενης χρονιάς, οι Η.Π.Α. απάντησαν με τον Εξπλόρερ Ι, τον πρώτο δορυφόρο τους που είχε σχεδιαστεί για τον αμερικανικό Στρατό υπό την καθοδήγηση του Γερμανού επιστήμονα Βέρνερ φον Μπράουν. Την ίδια χρονιά, ο πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ίδρυσε την Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος, τη N.A.S.A.

Το 1959, το σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα πήρε νέα ώθηση με την εκτόξευση του Λούνα 2, του πρώτου διαστημικού σκάφους που έφτασε στη Σελήνη. Τον Απρίλιο του 1961, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε στο Διάστημα και ολοκλήρωσε μια περιστροφή γύρω από τη Γη με μια πτήση 108 λεπτών με τον πύραυλο Βοστόκ Ι. Τον Ιούνιο του 1963, η σοβιετική Βαλεντίνα Τερέσκοβα έγινε η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο Διάστημα.

Οι Αμερικανοί άρχισαν να καλύπτουν έδαφος όταν ο Άλαν Σέπαρντ έκανε μια 15λεπτη υποτροχιακή πτήση στις 5 Μαΐου 1961. Τον ίδιο μήνα ο πρόεδρος Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι έκανε τη δήλωση πως οι Η.Π.Α. θα στείλουν έναν άνθρωπο στη Σελήνη πριν από τα τέλη της δεκαετίας. Τον Φεβρουάριο του 1962, ο Τζον Γκλεν έγινε ο πρώτος Αμερικανός που πέταξε σε τροχιά γύρω από τη Γη και στα τέλη του ίδιου χρόνου είχαν μπει από τη N.A.S.A. τα θεμέλια του προγράμματος για την προσσελήνωση, το οποίο ονομάστηκε Πρόγραμμα Απόλλων. Οι Σοβιετικοί ονόμασαν το αντίστοιχο δικό τους Σογιούζ (Ένωση).

ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ

Από το 1961 έως το 1964, ο προϋπολογισμός της N.A.S.A. αυξήθηκε κατά 500%. Στο Πρόγραμμα Απόλλων συμμετείχαν 34.000 εργαζόμενοι της N.A.S.A. και 375.000 εργαζόμενοι σε συνεργαζόμενες βιομηχανίες και πανεπιστήμια. Το πρόγραμμα υπέστη πλήγμα τον Ιανουάριο του 1967 όταν τρεις αστροναύτες σκοτώθηκαν, αφού το σκάφος τους έπιασε φωτιά κατά τη διάρκεια μιας εξομοίωσης εκτόξευσης. Στο μεταξύ το σοβιετικό πρόγραμμα προσσελήνωσης δεχόταν και αυτό πλήγμα από τον πρόωρο θάνατο (τον Ιανουάριο του 1966) του Σεργκέι Κορολιόφ, αρχιμηχανικού του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος.

Το Δεκέμβριο του 1968 εκτοξεύθηκε το ΑΠΟΛΛΩΝ 8, η πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Την επόμενη χρονιά, η κούρσα του Διαστήματος είχε έναν νικητή, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4739978